Buz yüzeyinin 30 metre altında kalan Camp Century, dünyanın ilk atom enerjisiyle çalışan askeri üssü olma amacıyla inşa edildi. Ancak burası yalnızca bir araştırma merkezi değildi. ABD; Danimarka hükümetinden bile gizlediği “Project Iceworm” adlı bir operasyon yürütüyordu.
GRÖNLAND STRATEJİK NOKTA
Projeye göre Camp Century, Sovyetler Birliği’ni hedef alacak 600 nükleer başlıklı füzenin saklandığı dev bir füze üssüne dönüştürülecekti. İki mil uzunluğundaki yer altı tünellerinde gizlenecek füzeler gerektiği zaman Sovyetler’e güdümlendirilebilecekti.
Grönland, ABD’nin bu planı için stratejik bir noktadaydı. Ulaşılması zor ve Rusya’ya yakın olması; ıssız bir bölge olduğu için dikkat çekmemesi ve yoğun buz tabakası sayesinde üssü koruyan doğal bir kalkanının olması, üssü kusursuza yakın bir hale getiriyordu.
BİR KAZAYLA HER ŞEY ORTAYA ÇIKTI
Grönland’da bulunan bu gizli füze üssünden kimse haberdar değildi. Ta ki 1968 yılında bir ABD jetinin nükleer bombalar taşıdığı sırada düşmesine kadar. ABD’nin Grönland’daki faaliyetleri soruşturulunca, Danimarka Başbakanı’nın ABD’ye nükleer başlıklı füzeleri buzul altına yerleştirme izni verdiği ortaya çıktı. Ancak proje asla tamamlanamadı.
ZORLU ŞARTLAR NEDENİYLE TERK EDİLDİ
Öte yandan Camp Century’deki fiziksel şartlar da bir hayli zorluydu. Yüzey sıcaklıkları -70 dereceye kadar düşüyordu. Kışın, 24 saat boyunca güneş ışığından mahrum vakit geçiriyorlardı. Tüneller sürekli daralıyor, içerideki buz, duvarları çökmekle tehdit dediyordu. Askerler, içeri giren buzları sürekli motorlu testerelerle kesmek zorundaydı.
YILLAR SONRA YENİDEN KEŞFEDİLDİ
Camp Century uzun yıllar unutulmuşken NASA bilim insanı Chad Greene, Nisan 2024’te bir keşif uçuşu sırasında radarda buz altında gömülü bir yapı tespit etti.
Daha önce sadece küçük bir nokta (blip) olarak görünen bu eski üs, NASA’nın yeni radar teknolojisi sayesinde üç boyutlu olarak görüntülenebildi.
TRUMP’IN İLGİSİ DE DİKKAT ÇEKİYOR
Öte yandan son yıllarda Grönland, ABD’nin yeniden ilgisini çekmeye başladı. Eski ABD Başkanı Donald Trump, adanın ABD’ye bağlanması gerektiğini savunarak, stratejik konumu ve doğal kaynakları sebebiyle Grönland’ı satın almak istediğini belirtmişti.
Trump’ın Grönland’a olan ilgisinin de bu üs ve benzeri projelerle alakalı olabileceği bir tartışma konusu…
Ancak Danimarka, Trump’ın bu teklifini sert bir şekilde reddetti. Buna rağmen ABD’nin askeri ve ekonomik baskı kullanarak Grönland üzerindeki etkisini artırmayı hedeflediği konuşuluyor…
